Ο Μαίανδρος (Τέτραππον)

Μαίανδρος,σύμβολο Νίκης και Ενότητας, σύμβολο του Άπειρου και της Αιώνιας Ζωής,Meander,symbol of victory and unity, a symbol of the Infinite and Eternal Life

Το Eλληνικό σύμβολο ο Μαίανδρος αποτελεί σύμβολο Νίκης και Ενότητας, σύμβολο του Άπειρου και της Αιώνιας Ζωής, αλλά και της αέναης πορείας μας στον κόσμο.

Ιστορία

Κάποτε στο φως της Σελήνης ο Βασιλιάς της Φθίας ο Πηλέας, είδε μια πανέμορφη Θεά να χορεύει μαζί με τις κόρες των υδάτων. Ήταν η Θεά Θέτιδα, που η προφητεία του Θεού Προμηθέα την ανάγκαζε να παντρευτεί θνητό, ώστε να μη γεννηθεί αυτός, που θα ανέτρεπε τον Παντοδύναμο Δία. Ωστόσο αργότερα από τον Θεό Διόνυσο που ξαναγεννήθηκε, μαθεύτηκε ότι

Βασιλιάς της Φθίας ο Πηλέας, παλεύει με Θέτις,λεοντάρι,φίδια,King of Fthia Peleus fought with Thetis,lion,snakes

αυτός που θα ανέτρεπε τον Ύπατο Θεό Δία θα ήταν ο γιος της Μήτις. Ο Πηλέας ρώτησε τότε τον σοφότατο Κένταυρο Χείρωνα, που κατοικούσε ψηλά στο Πήλιο τι έπρεπε να κάνει. «Εκείνος τον ορμήνεψε στο ίδιο μέρος σαν τη δει, τη νύχτα να χορεύει, να την αρπάξει όσο γίνεται σφιχτά στην αγκαλιά του». Να μην αφήνει τη λαβή όσο εκείνη κι αν άλλαζε μορφές: «κι ας γίνει φίδι, λιοντάρι ή φωτιά, νερό για να ξεφύγει». Ο Πηλέας στο πάθος του για τη Θεά συνάντησε, ξεπέρασε και νίκησε καρτερικά όλες τις θυμωμένες μεταμορφώσεις της, κρατώντας την με μια λαβή σφιχτά στην αγκαλιά του. Ο Πηλέας νίκησε την πεντάμορφη Θεά χρησιμοποιώντας τη “Χειρώνιο λαβή”, τον μαίανδρο, το διάσημο αρχαιοελληνικό σύμβολο. Η χειρώνειος λαβή έμεινε στην ιστορία από τότε και χρησιμοποιείται ακόμα στο άθλημα της πάλης για να δέσει ο ένας αντίπαλος τον άλλο.Το υπέροχο αυτό θέμα απεικονίζεται έξοχα στο εσωτερικό ερυθρόμορφης κύλικας του 500 π.Χ. που τώρα βρίσκεται στο μουσείο του Δυτικού Βερολίνου. Η έξοχη αυτή απεικόνιση παρουσιάζει τον Πηλέα, να αψηφά τα φίδια της θεϊκής μεταμόρφωσης που τον δαγκώνουν παντού, καθώς και το λιοντάρι που ωρύεται γαντζωμένο στην πλάτη του.

Τα εννοιολογικά λεξικά παραπλανούν τους χριστιανούς, πως Μαίανδρος είναι: «το διακοσμητικό αρχαιοελληνικό σχήμα που υπενθυμίζει τους ελιγμούς του ποταμού της Καρίας Μαίανδρου, όπου πρωτοευρέθη και εκ του οποίου έλαβε το όνομα». Μπορεί πράγματι να πήρε το όνομα απ’ τον ποταμό πλησίον του οποίου πρωτοευρέθη, αλλά είναι λάθος να πιστεύουμε ότι τα απανταχού της Γαίας ελληνοπρεπή αυτά ευρήματα, απεικονίζουν το πάθος, τις χάρες και τους «ελιγμούς» ενός άγνωστου εν πολλοίς ποταμού της Ασιατικής Καρίας.

μαιάνδριο λαβή,χούφτα γαντζωμένη μεσ’ στην άλλη,πάλη,ανύψωση του ανθρώπου,Maiandrios handle handful,hooked 'on the other, wrestling, lifting human

Ο συσχετισμός της λαβής αυτής με πάλη, όπου μια χούφτα γαντζωμένη μεσ’ στην άλλη, σχηματίζει το διάσημο ελληνοπρεπές γραμμικό σύμβολο του Μαιάνδρου, είναι φανερός. Τιμά κάθε Έλληνα και προβάλει το «Παγκόσμια γνωστό Ελληνικό Μαίανδρο», ως ιερό σύμβολο ανύψωσης του ανθρώπου στο βάθρο του ισάξιου αντιπάλου των «ημίθεων».

Απ’ το πλήθος των αρχαιοελληνικών αγγειογραφιακών αναπαραστάσεων σαφώς διαφαίνεται ότι η λαβή αυτή, η χειρώνιος λαβή, χειρώνιο πλέγμα ή όπως αλλιώς κι αν αποκαλούσαν την λαβή αυτή στην αρχαιότητα αποδεικνύεται ότι και οι Θεοί ηττώνται, όταν το προβλέπει η μοίρα τους.

αρχαίο κτίριο με μαιάνδρους,μαίανδροι στην πρόσοψη,ancient building with meanders, meanders in front
πάλη του Ηρακλή με τον Τρίτωνα,μαιάνδριος λαβή δάχτυλα,στεφανωμένη ζωγραφική,Fight of Hercules and Triton, Maiandrios grip fingers, wreathed painting

Την "μαιάνδριο λαβή", όπως δικαίως πλέον θα πρέπει να την αποκαλούμε, τη χρησιμοποιεί κατ’ επανάληψη ο κατ’ εξοχήν ημίθεος Ηρακλής, όπως φαίνεται τονισμένη ξεκάθαρα στην αριστουργηματική αυτή απεικόνιση της πάλης του Ηρακλή με τον Τρίτωνα, σε αγγειογραφία του 550 π.χ. όπου βλέπουμε τον Τρίτωνα να πασχίζει μάταια ν’ ανοίξει μπροστά από το στήθος του, τα κλειδωμένα με την μαιάνδριο λαβή δάχτυλα του ανίκητου ήρωα. Την ολοφάνερη σχέση διακοσμητικού μαιάνδρου και μαιάνδριας λαβής μπορεί κανείς να διαπιστώσει στη στεφανωμένη ολόγυρα από τα αγγεία ζωγραφική. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι δεν είναι καθόλου τυχαία η ευρύτατη διάδοση κατά την αρχαιότητα του παραπάνω μαιανδρικού συμβολισμού. Αποτελούσε ένα διαχρονικό δώρο των Ελληνικών χρόνων, στους κλασικούς και νεότερους χρόνους των μεσογειακών απογόνων των Ελλήνων. Ο μαίανδρος είναι ένα γραμμικό παράγγελμα των προγόνων μας, για μάχη ενάντια στο αδύνατο. Μια υπέροχη σχηματική υπενθύμιση ότι στα δύο σου "χέρια" κρατάς το μυστικό της ήττας των καταδυναστευτών σου. Και αν μόνο τα δικά σου "χέρια" δεν επαρκούν, τότε ένωσέ τα με άλλους σ’ ένα αδιάσπαστο αρμονικό σύνολο, ελληνοπρεπούς, μαχητικής, μαιανδρικής αλυσίδας για να νικήσεις. Αυτή είναι και η αποτελεσματικότερη μάχη ενάντια σε κάθε αυθαίρετη εξουσία. Ο ιερός μαίανδρος είναι ένα αιώνιο σύμβολο νίκης, που το χαρίζει η Ελληνική αρχαιότητα στην πανανθρώπινη ελπίδα της τελικής απελευθέρωσης από τους δυνάστες της, τα Κρόνια Γένη.

Στις σημειώσεις του Θησέως, του γιου του Θεού Ποσειδώνος [Ολυμπιάδα(690,3)-(696,1)], ο Μαίανδρος αποκαλείται επίσης και Τέτραππον που είναι τα αρχικά της φράσης "Πατρίς Πορεύεται Προοδευτικά Πολεμοχαρής".

τρεις μαίανδροι με σταυρούς,Meanders with three crosses

Πηγή: Μιχάλης Καλόπουλος